Dân tộc Pu Péo ở Hà Giang chỉ có 628 người trên tổng dân số trong toàn tỉnh, sinh sống chủ yếu tại các xã Phố Là, huyện Đồng Văn; xã Sủng Tráng và Phú Lũng, huyện Yên Minh, một số ít sinh sống tại xã Yên Cường, huyện Bắc Mê.
Người dân tộc Pu Péo luôn quan niệm, trong ngày Tết cổ truyền của dân tộc, ai đón giọng gà hay cướp được giọng gà thì sang năm mới sẽ hát hay, gặp nhiều may mắn, thành đạt, hạnh phúc. Chính vì vậy, đêm 30 Tết khi giao thừa đến, những chàng trai dân tộc Pu Péo phải canh chừng mấy chú gà trống.
Khi thấy gà vừa vỗ cánh, chuẩn bị gáy là các chàng trai này phải đốt ngay một quả pháo ném vào chuồng gà. Lũ gà giật mình, nhảy lên thi nhau gáy, ngay lập tức tất cả những người trong gia đình và hàng xóm xung quanh cùng nhau múa hát vang trời để át tiếng gà gáy.Không chỉ duy trì phong tục đón giọng gà mà dân tộc Pu Péo còn có một phong tục đón Tết cổ truyền rất độc đáo. Trong những ngày Tết, người Pu Péo cũng có tục gói bánh chưng nhưng lại gói hai loại bánh: bánh chưng đen (mí uột lặng) ăn vào tối 29 Tết để kết thúc năm cũ và bánh chưng trắng (mí uột lìn) cúng vào tối 30 Tết để mừng năm mới. Sáng mùng một Tết, nam nữ dân tộc Pu Péo cùng nhau đi gánh "nước bạc, nước vàng" để cầu may. Trong 3 ngày Tết, dân tộc Pu Péo không rửa bát đũa sau mỗi lần ăn mà chỉ dùng giấy lau sạch. Họ tin rằng, nếu ngày Tết mà bát đũa sạch sẽ thì cả năm sẽ đói ăn.
Nét độc đáo trong ngày Tết của các dân tộc thiểu số nơi cực Bắc địa đầu của Tổ quốc từ bao đời nay vẫn giữ nguyên bản sắc văn hóa. Những năm qua, được Đảng, Nhà nước quan tâm với nhiều chính sách giúp bà con dân tộc thiểu số được làm chủ cuộc sống của mình, đời sống của bà con từng bước được nâng lên, tỷ lệ hộ đói nghèo giảm dần qua từng năm. Bà con các dân tộc nơi đây đã phát huy vốn văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm, tính nhân văn và tình cảm sâu sắc của các thành viên trong gia đình; tích cực tiếp thu khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất, chăn nuôi, học hỏi các dân tộc anh em... xây dựng cuộc sống mới ngày càng ấm no hạnh phúc.
Huỳnh Tâm