Cô gái Si La khi chưa lấy chồng thì trên đầu có đội chiếc khăn màu trắng, sau khi lấy chồng thì đội khăn màu đen và kiểu đội cũng khác với trước khi lấy chồng.
Dân tộc Si La là một trong những dân tộc thiểu số sinh sống chủ yếu huyện Mường Tè tỉnh Lai Châu. Trong các nghi lễ truyền thống của người Si La, đám cưới là một trong những nghi lễ quan trọng nhất trong tập tục chu kỳ đời người được lưu truyền đến ngày nay.
Lễ cưới của dân tộc Si La có nhiều điểm giống như nhiều dân tộc khác, trong lễ cưới của người Si La cũng có một số bước như: dạm ngõ, lễ cưới... nhưng vẫn chứa đựng nhiều điều thú vị, độc đáo.
Đồ lễ trong đám cưới của người dân tộc Si La gồm: Một con gà, hai bát gạo nếp, hai quả trứng, một chai rượu, một bát nước, một cái cân tiểu ly, một chiếc vòng cổ và năm đồng bạc, các vật dụng được sử dụng trong đám cưới như mâm tre, lá chuối, ống tre...
Sáng sớm, ông mai - người đại diện nhà trai - sang nhà gái để dạm ngõ và thống nhất chọn ngày tổ chức lễ cưới. Ông mai thưa chuyện với mẹ cô gái và bàn bạc các công việc liên quan đến đám cưới với họ nhà gái.
Theo phong tục, đến ngày đã hẹn trước, chị hoặc em gái của chàng trai sẽ đến nhà cô gái thật sớm ngỏ lời xin dâu. Chị hoặc em gái chú rể cùng với bạn bè của cô dâu đi từ biệt xóm làng. Sau đó, họ đưa cô dâu đi vào rừng để làm lễ nhập họ nhà trai.
Từ rừng trở về mọi người đi thành hàng ngang, cô dâu đi giữa đến cửa nhà trai thì dừng lại.
Từ rừng trở về mọi người đi thành hàng ngang, cô dâu đi giữa đến cửa nhà trai thì dừng lại. Lúc này, thầy cúng bảo chú rể và mẹ chú rể chuẩn bị lễ cúng một con gà nướng, một quả trứng luộc, một gói xôi, một bát nước lã, một cái thìa để báo cáo với tổ tiên. Ông thầy cúng nói: "Hỡi tổ tiên hôm nay ngày lành tháng tốt, gia đình ta chính thức nhận thêm một thành viên mới, từ nay sẽ là dâu nhà mình, mong tổ tiên phù hộ và chứng giám."
Mẹ chú rể đeo vòng tay, vòng cổ cho cô dâu.
Sau đó mẹ chú rể mang ra cho cô dâu một vòng cổ, vòng tay và một bộ váy áo mới. Mẹ chú rể đeo vòng tay, vòng cổ cho cô dâu. Mọi người đứng chung quanh để cô dâu thay bộ váy áo mới, cuốn khăn ngay trước cửa nhà.
Chú rể từ trong nhà bước ra tay cầm xôi, tay cầm trứng. Tay phải chéo qua tay trái đưa ra chạm tay cô dâu. Sau đó, chú rể đưa cô dâu bước vào nhà.
Thầy cúng làm lễ cho đôi vợ chồng trẻ. Ảnh: Thu Loan
Trong nhà, mọi người ngồi chung quanh mâm, thầy cúng xác nhận cô gái đã chính thức làm dâu nhà chồng rồi thông báo với mọi người thủ tục đã xong, hai người đã thành vợ chồng. Khách mời và hai bên nhà trai gái sẽ cùng hát chúc phúc, nhảy múa.
Trong đám cưới không thể thiếu những bài hát chúc phúc và cả những điệu múa.
Đối với đồng bào dân tộc Si La, trong đám cưới không thể thiếu những bài hát chúc phúc và cả những điệu múa, điều này làm cho đám cưới không chỉ mang ý nghĩa mừng vui cho hai gia đình, cho đôi vợ chồng trẻ mà còn là một sinh hoạt văn hoá mang tính chất cộng đồng. Những điệu múa với động tác múa có ý nghĩa đặc sắc, mang đậm dấu ấn văn hoá dân tộc.
Hồng Hải (sưu tầm)