Theo phong tục người Giẻ Triêng, trước khi tiến hành nghi lễ “bắt chồng” thì người con gái phải đốn đủ 100 bó củi và sản phẩm dệt để đem đến nhà chồng, điều này đã đi vào đời sống của mọi người hàng ngàn năm nay và trở thành “luật bất thành văn”. Ngày nay phong tục này vẫn còn được lưu giữ, nhưng do cần phải bảo vệ tài nguyên rừng nên số củi cũng được giảm bớt, nhưng ít nhất vẫn phải có từ 1 – 2 bó.
Theo quan niệm của người Giẻ Triêng, đây là những thanh củi “hứa hôn”, thể hiện phẩm chất, tài khéo léo, siêng năng của người con dâu. Phía nhà trai, nếu khá giả mang bò, chiêng, ché, nồi đồng và không thể thiếu đồ đan lát như gùi để tặng nhà gái. Trong lễ vật của nhà trai bắt buộc phải có chim, chuột rừng.
Lễ cưới được chính thức diễn ra dưới sự điều hành của người mai mối. Đám cưới phải được tổ chức vào ban ngày, mở đầu bằng việc chuyển củi từ nhà gái sang nhà trai.
Trong lễ cưới, người làm mai mối giết gà lấy tiết để cúng gọi các vị thần xuống chứng giám cho đôi bạn trẻ đã nên vợ nên chồng và phù hộ cho họ sau này làm ăn no đủ, sinh con đẻ cái khỏe mạnh, gia đình hạnh phúc.
Một sản phẩm dệt không thể thiếu mà nhà gái đem đến nhà trai đó là tấm dồ (Rơ moong), thể hiện tấm lòng của cô dâu dành cho nhà chồng. Còn, nhà trai tặng cho nhà gái gùi, đây là sản phẩm để khoe tài năng đan lát của mình với nhà gái, chiếc gùi mang nhiều may mắn và cô dâu tương lai sẽ luôn mang chiệc gùi chứa đầy hạnh phúc.
Người làm mai mối trao cho cô dâu, chú rể cần rượu, hai người cùng uống và đổi cần rượu cho nhau, họ cùng trao nắm cơm và cùng nhau ăn (mỗi người ăn 7 nắm), thể hiện sự gắn kết hạnh phúc bên nhau suốt đời.
Sau khi làm lễ xong, người mai mối kêu gọi dân làng đến cùng chia vui và chúc phúc cho cô dâu, chú rể. Họ cùng đánh cồng chiêng, uống rượu cần, hò hát, múa xoang...
Quang Huynh (sưu tầm)